Samen uienvlieg beheersen werkt goed: ‘Geen idee of het hier een probleem is’

Maatschap Hoogterp
Best opmerkelijk – en handig – dat het hele gezin een eigen plekje heeft gevonden aan deze lange en smalle weg, die vlak achter de Zeedijk met daarachter de Waddenzee ligt. Windstil is het hier dus nooit. “Pootgoed beregenen mag natuurlijk niet, maar de uien laten we ook het liefst met rust; met die wind komt het water meestal verkeerd terecht”, zegt Andries (37). Broers Willem (34) en Hessel (30) zitten, net als de ouders, ook in de maatschap. Andries had eerst nog een baan buitenshuis, in de ontwikkeling van precisielandbouwtechnieken. “Dat paste goed bij mijn studie agrotechnologie in Wageningen. Techniek vind ik mooi.”  

Willem studeerde agrarisch ondernemerschap aan de HAS in Dronten en Hessel ging voor technische bedrijfskunde in Enschede. Een veelbelovend trio opvolgers dus hier in de streek Het Bildt. De maatschap bewerkt zo’n 350 hectare en is pootgoedspecialist. Uien klinkt als een relatief nieuw gewas in deze niet typische uienteelt-streek, maar dat is zeker niet het geval. “Mijn vader begon er al mee, zeker 40 jaar geleden”, legt Andries uit. “Hij had een klein uienareaal met een hectare of 3 à 4. En het moest er altijd ‘even bij’. Wij zijn pootaardappelspecialist, waardoor het pootgoed voorrang kreeg. Bijvoorbeeld bij de oogst, want we hadden één rooimachine, die we ombouwden zodra we de aardappelen uit de grond hadden. Met de aanschaf van een nieuwe rooier werden we daar gelukkig flexibel in.”    

Groei uienareaal
Sinds de broers in maatschap zijn, is het uienareaal gegroeid naar 19 hectare. Niet te onbenullig, want zo kunnen ze het gewas in een gezonde, ruime rotatie houden van liefst 1-op-9. Waarom uien? “Ze geven doorgaans een goed rendement. Dat is nodig, grond is duur.”  

Maatschap Hoogterp staat medio november 2023 op het punt om met te verkoop te beginnen van deze enorme berg uien, die goed in de maat zijn gegroeid en flink hard zijn. Andries: “We konden voor dit jaar relatief vroeg zaaien, op 20 april, dan pak je meer groeidagen. De opbrengst is goed, denk ik. De kwaliteit ook, de basis voor een geslaagde afzet.” De uien zijn midden september in het zwad gerooid en eind van die maand opgeladen. “Door in delen te verkopen spreiden we risico. We werken met een vaste commissionair en blijven op de hoogte van de markt via media, fora en uienclubs.” 

Steriele Insecten Techniek
Of uienvlieg een probleem is in de regio, weet Andries eigenlijk niet. “Komt doordat we bijna allemaal meedoen aan de SIT”, verklaart de akkerbouwer. “Toen de insecticidecoating eraf ging, was dit het beste alternatief om uienvlieg te beheersen. Dus zijn we direct ingestapt, met veel collega’s hier in de buurt. Wie niet meedoet, profiteert daarvan mee. Maar we zien het wel hoor, aan de monitoringsuitslagen die we van De Groene Vlieg krijgen, als een perceel vlakbij een perceel ligt zonder SIT. Daar is de druk ineens hoger. Het is echt een manier van beheersing die je samen moet oppakken in een regio.” 

De strategie bevalt hem goed. “Ik vind het een heel bijzondere methode, zo anders dan andere gewasbeschermingsstrategieën. Het zou mooi zijn als SIT op meer plagen van toepassing was. Op bladluizen in aardappelen bijvoorbeeld. Maar dat gaat niet zomaar hè? De uienvlieg is goed te beheersen omdat ‘ie bij de sterk geurende uien in de buurt blijft. Wie weet wat de toekomst ons biedt op dat gebied.” 

AM-monsters
Bij HLB heeft hij een AM-abonnement. “Met de adviseur bespreek ik de strategie; de bemonstering geeft een beeld van welke rassen je het beste waar kan zetten. Het helpt je goed vooruit te denken, want de AM-monsters neem je direct na de oogst.” 

De pootaardappeloogst wordt in de winter gesorteerd in de schuur. Willem zit met medewerker Gysbert Lettinga in de leeskamer, waar Innovator na Innovator onder hun blikken doorrolt. Het gesorteerde product gaat eerst terug de koeling in. Zodra de omstandigheden het toelaten, gaan de mannen het land weer op. “We hebben nog 38 hectare bieten zitten en van ons areaal is nog bijna niks geploegd. Dus dat kriebelt wel. De tijd tikt immers door. En we willen het zo mooi mogelijk doen, want als je moddert, kom je dat volgend seizoen weer tegen. Het sorteren van pootgoed leidt tot die tijd gelukkig mooi af.”